Trẻ sốt chưa đến 38,5 độ C, không chán ăn, và bứt rứt thì không dùng thuốc hạ sốt, có thể sẽ chườm bằng khăn mềm, bổ sung thêm nước và dinh dưỡng. Đây là lời khuyên của bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, là nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai. Theo đó, sốt cao là 1 triệu chứng chứ không phải là bệnh. Sốt là phản ứng bảo vệ của cơ thể, tức là cứ mỗi khi nào có tác nhân gây bệnh thì phần cơ thể sốt để tiêu diệt virus. Phản ứng sốt không chỉ xuất hiện ở trên trẻ nhỏ mà người lớn cũng thường mắc phải.
Một số trường hợp sốt quá cao có thể làm cho trẻ khó chịu, quấy khóc nhiều hay khô mồm miệng, và chán ăn, co giật, gia đình lo lắng tự ý sẽ cho sử dụng kháng sinh. Nhiều người còn cho trẻ uống hạ sốt mà khi chưa đến 38,5 độ C để đề phòng co giật. Trên thực tế không có loại thuốc để phòng ngừa co giật do sốt cao.
Phụ huynh đang xem nhẹ triệu chứng ốm sốt
“Nhiều phụ huynh lơ là các biểu hiện nên đưa trẻ đến viện chậm. Cũng có người lo lắng quá mức, tự ý dùng thuốc rất nguy hiểm. Điều trị cho trẻ phải đúng mức. Đúng bệnh mới đạt hiệu quả”, bác sĩ Dũng nói.
Bác sĩ Lê Hoàn, phó khoa Nội tiết Hô hấp, Bệnh viện Đại học y Hà Nội. Nói thời tiết lạnh là yếu tố nguy cơ để virus phát triển; tấn công cơ thể, dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn ở người có sức đề kháng kém như người già, trẻ nhỏ. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp nhiễm trùng hô hấp thời điểm này chủ yếu do virus. Như virus cúm A/H3N2, cúm A/H1N1; cúm B và cúm C.
Cúm A có thể gây biến chứng ở những nhóm đặc biệt như trẻ dưới hai tuổi, người trên 65 tuổi hoặc người có bệnh mạn tính như hen, viêm phế quản mạn, tim mạch, cao huyết áp, rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, bệnh về gan, thận… Người suy giảm miễn dịch như HIV, ghép tạng phải uống thuốc chống thải ghép, bệnh khớp uống thuốc chống viêm… cũng trong nhóm nguy cơ.
“Do đó, nếu trẻ chỉ mắc virus thông thường, không nhất thiết phải dùng thuốc kháng sinh. Phụ huynh chỉ cần vệ sinh sạch sẽ, giữ ấm, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ. Sau hai đến năm ngày, bệnh sẽ hồi phục”, bác sĩ cho biết.
Điều trị khi trẻ bị sốt
- Khi trẻ bị sốt, nên chườm ấm bằng khăn mềm hoặc lau người bằng khăn ấm không quá 10 phút.
- Bù nước đầy đủ cho trẻ. Khuyến khích trẻ uống nhiều nước như nước hoa quả, nước súp, oresol… Khi cơ thể được cung cấp đủ nước, thông thường cứ cách 4 giờ trẻ đi tiểu một lần.
- Cho trẻ dùng thuốc khi có chỉ định của báic sĩ, không tự ý mua thuốc. Thuốc hạ sốt hiện có hai loại là paracetamol và ibuprofen. Với paracetamol, khoảng cách giữa hai lần uống thuốc từ 4 đến 6 giờ, ibuprofen là 6-8 giờ.
- Cho trẻ mặc đồ thông thoáng, không đắp chăn, mở thoáng cửa. Khi ra ngoài, trẻ cần được giữ ấm cổ ngực, mang tất để không bị lạnh.
- Trẻ nên được tiêm phòng vaccine cúm hàng năm để phòng ngừa. Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
- Trẻ dưới 6 tháng tuổi uống thuốc nhưng không hạ sốt, mất nước do nôn, tiêu chảy, mắt trũng, khóc không nước mắt, cần đưa đến bệnh viện để thăm khám. Trẻ đã được khám, uống thuốc, triệu chứng không cải thiện hoặc xuất hiện triệu chứng mới, phải trở lại bệnh viện để kiểm tra, phòng ngừa bệnh khác hoặc biến chứng.
Nên đưa trẻ bị sốt đi khám trong vòng 24h khi nào?
Cần cho trẻ bị sốt đi khám bác sĩ trong vòng 24 giờ nếu có các biểu hiện sau:
- Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt trên 38 độ C, trẻ lừ đừ, ngủ li bì hoặc khó đánh thức trẻ.
- Trẻ từ 2-4 tháng tuổi (trừ khi sốt xảy ra trong vòng 48 giờ sau khi tiêm phòng và trẻ không có triệu chứng nặng nào khác).
- Sốt trên 40 độ C ( nhất là đối với trẻ dưới 3 tuổi).
- Trẻ đau khi đi tiểu.
- Sốt kéo dài trên 24 giờ mà không có nguyên nhân rõ ràng.
- Hạ sốt hơn 24 giờ rồi lại sốt tái phát.
- Sốt kéo dài trên 72 giờ do bất kỳ nguyên nhân nào.
Những điều nên tránh khi chăm sóc trẻ bị sốt
- Không nên ủ ấm, mặc nhiều lớp quần áo khi trẻ đang sốt.
- Không nên dùng nước đá lạnh để lau mát hạ sốt cho trẻ.
- Không được nặn chanh vào miệng trẻ.
- Không nên pha rượu, cồn hoặc dấm vào nước để lau mát người cho trẻ.
- Tuyệt đối không được sử dụng Aspirin để hạ sốt vì có thể gây tổn thương cho não ( hội chứng Reye).
- Tránh tâm lý sốt ruột cần cho trẻ hạ sốt nhanh mà vừa cho trẻ uống hạ sốt vừa nhét hậu môn cùng lúc vì sẽ gây tình trạng quá liều
- Khi trẻ đang co giật, không giật tóc, vỗ vào người trẻ vì càng khiến trẻ bị kích thích và co giật nhiều hơn.
- Trường hợp trẻ đã dùng thuốc hạ sốt, lau mát tích cực…mà vẫn không hạ nhiệt, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ điều trị thích hợp hơn.
Đọc thêm các bài viết khác tại đây.