Chần chừ trong điều trị việc dậy thì sớm ở trẻ có thể dẫn đến nhiều những ảnh hưởng cả về tâm lý và cả sức khỏe của trẻ. Dậy thì sớm là bệnh lý được xác định ngay khi cơ thể của trẻ có sự chuyển tiếp từ 1 đứa trẻ sang người trưởng thành quá sớm (1 bé gái dậy thì trước 8 tuổi và trước 9 tuổi ở bé trai). Dấu hiệu dậy thì bao gồm cả sự phát triển nhanh chóng của xương và cơ bắp, và thay đổi hình dạng, kích thước cơ thể cùng khả năng sinh sản của cơ thể. Các trẻ dậy thì sớm bắt đầu tăng vọt về chiều cao sớm cũng sẽ bị ngừng phát triển sớm hơn. Nếu không được điều trị, thì cho dù trẻ cao nhất lớp, vẫn có thể sẽ thấp nhất lớp về sau.
Dậy thì sớm là gì?
Dậy thì sớm là sự xuất hiện những biểu hiện về thể chất và hormon của tuổi dậy thì. Ở lứa tuổi sớm hơn bình thường (trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai).
Các biểu hiện của dậy thì bao gồm: tuyến vú bắt đầu phát triển ở trẻ gái. Và tăng kích thước thể tích tinh hoàn ở trẻ trai. Ngoài ra có thể có các biểu hiện như: tăng nhanh vọt của chiều cao; có lông mu, lông nách, mụn trứng cá; thay đổi tính khí, mùi cơ thể.
Dậy thì sớm gồm có hai nhóm:
- Dậy thì sớm trung ương tức là có sự trưởng thành của trục. Bao gồm ba bộ phận là trung tâm chỉ huy dậy thì ở não – tuyến yên (nơi sản xuất hormon kích thích hoàng thể tố (LH) để chỉ huy buồng trứng và tinh hoàn sản xuất hormon sinh dục). Tuyến sinh dục là tinh hoàn ở trẻ trai và buồng trứng ở trẻ gái.
- Dậy thì sớm ngoại biên tức là các biểu hiện dậy thì không phải do kết quả chỉ huy của trung tâm dậy thì ở não. Mà do nguyên nhân tại buồng trứng như u nang buồng trứng ở trẻ gái. Các nguyên nhân tại thượng thận ở trẻ trai như u vỏ thượng thận ở trẻ trai. Bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh gây sản xuất thừa hormon nam của thượng thận ở trẻ trai, u tinh hoàn.
Ngoài hai nhóm trên thì còn có nhóm phát triển sớm tuyến vú. Hoặc mọc lông sinh dục sớm nhưng là sự khác biệt của bình thường chứ không phải bệnh lý.
Những ảnh hưởng của dậy thì sớm
Việc chần chừ trong điều trị dậy thì sớm ở trẻ có thể dẫn đến những ảnh hưởng cả về tâm lý và sức khỏe của trẻ. Cụ thể:
- Trẻ dậy thì sớm sẽ làm cho đầu xương đóng khép sớm. Rút ngắn thời kỳ sinh trưởng. Chiều cao của trẻ khi qua tuổi dậy thì lại chững lại. Thường thấp hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Khiến nhiều trường hợp trẻ dậy thì sớm bị lùn.
- Một số nghiên cứu còn ghi nhận còn ghi nhận trẻ em gái dậy thì sớm sẽ tăng khả năng bị ung thư vú, cao huyết áp và các biến cố của bệnh lý tim mạch sau này khi đến tuổi mãn kinh.
- Dậy thì sớm ở trẻ còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của trẻ. Trẻ có khuynh hướng phát triển sinh lý trước tuổi.
- Dậy thì sớm làm cho trẻ có ham muốn tình dục trước tuổi. Nhưng do tuổi đời còn nhỏ, khả năng tự khống chế kém nên không thể tránh khỏi những cạm bẫy xã hội, từ đó dễ dẫn đến bị lạm dụng tình dục, mang thai quá sớm hoặc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Dấu hiệu cần đưa bé đi khám
Nếu nhận thấy con bạn có dấu hiệu dậy thì sớm hơn so với bạn bè đồng trang lứa, bạn nên cân nhắc đưa trẻ đến bác sĩ nhi khoa để chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
Khi bé có 2 dấu hiệu dễ nhận biết nhất:
- Tốc độ tăng trưởng vượt trội: Chiều cao vượt trội rõ rệt so với các bạn.
- Một số dấu hiệu cơ thể: Cụ thể, với bé gái thì có tuyến vú to; Con trai có thay đổi về giọng nói (ồm ồm), mọc trứng cá hoặc cơ bắp phát triển.
Dự phòng trước việc dậy thì sớm
Việc phòng ngừa dậy thì sớm cho trẻ sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện và vui vẻ, lạc quan hơn trong cuộc sống. Để phòng ngừa trẻ dậy thì sớm, việc cần làm là:
- Phòng ngừa béo phì ở bé gái
- Cho trẻ ăn chế độ dinh dưỡng hợp lý, tăng cường rau củ quả, đảm bảo đủ lượng đạm, hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, đồ ngọt, thức ăn chiên rán…
- Giúp trẻ tăng cường vận động.
Xem thêm các bài viết khác tại rfhhost.com